پیشینه تأسیس رادیو دریای چالوس
بر خط ساحل سبز طنین دل نشین رادیودریا را بشنوید. تابستان امسال همه رادیوها، رادیودریاست.
پخش برنامه های رادیو دریا علاوه برمفرح بودن به آگاهی عمومی مردم نیز می افزاید
«نوشته: صمد صالح طبری را در ادامه میخوانید…….»
کسانی که پای به سن گذاشته اند و از مرز 50 سالگی گذشته اند به خوبی برنامه های رادیو دریای چالوس را به یاد دارند. این رادیو که برای راهنمایی و هشدار مسافران تابستان راه اندازی شده بود از رادیوهای موفق کشور بود که شنونده مختلفی در شمال ایران و حتی کشورهای حاشیه دریای مازندران داشت.
رادیوی صمیمی و مردمی رادیو دریا بسیار متنوع بود و ساعات فراغت ساکنان شمال را هم به خوبی پر می کرد. شیوه ای که اکنون رادیو جوان در پیش گرفته است.
و اکنون پر شنونده ترین رادیو در نظام جمهوری اسلامی ایران است نمونه خوبی برای راه اندازی مجدد رادیو دریا در فصل تابستان خواهد بود.
شاید سبک برخی از برنامه های رادیو دریای آن زمان در نظام پهلوی با معیارهای جمهوری اسلامی مناسب بنا شد. که در این زمینه می توان با تغییر محتوایی و شاد همچون رادیو جوان این رادیو را در فصل تابستان برای رفاه حال مسافران و اهالی سرسبز شمال مهیا کرد.
شعار رادیو دریا این بود:
«برخط ساحل سبز، طنین دل نشین رادیو دریا را بشنوید. تابستان امسال همه رادیوها، رادیو دریاست.» – تاسیس رادیو دریا به تقلید از رادیو ساحل پراک صورت گرفت. رادیو دریا برای نخستین بار در تاریخ 25 خرداد سال 1351 در ساحل دریا در فاصله 4 کیلومتری از شهر چالوس در یک کانتیز با فرستنده 2 کیلوواتی برای رفاه حال مسافران در محلی که هم اکنون ساختمان رادیو دریا قرار دارد راه اندازی شد.
این رادیو تا سال 57 ادامه داشت. پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی نیز این رادیو با مدیریت حسن یوسفی اشکوری نماینده شهرستان تنکابن در مجلس شورای اسلامی ادامه داد. و فرستنده آن نیز تا چند سال فعال بود. پس از تعطیلی رادیو دریا در خواستهای متعددی از سوی مردم و مسئولان شهرهای غرب استان مازندران، برای راه اندازی مجدد رادیودریا شده بود. مدتی هم برنامه های گلبانگ ساحل رادیو مازندران (صدای تبرستان) در روزهای پنج شنبه و جمعه به مدت 3 ساعت عصرها پخش می شد. ولی مردم درخواست راه اندازی مجدد رادیو دریای چالوس به صورت مستقل بودند. اکنون رادیو دریا به صورت رله برنامه های رادیو ایران و رادیو ساری برای ساکنان غرب استان فعالیت دارد و برنامه خاص مستقل در تابستانها ندارد.
شاهرخ نادری از تهیه کنندگان با سابقه رادیو ایران در گفتگو با نشریات مختلف گفته های جالبی از چگونگی تاسیس و شکل گیری رادیو دریا بیان کرده است که ما را با گوشه هایی از فعالیت این رادیو پرطرفدار آشنا می کند.
رادیودریا به تقلید از رادیو ساحل در پراک پایتخت چکسلواکی تاسیس شده بود و همه ساله از 15 خرداد تا 15 شهریور برنامه پخش می کرد. مشابه این رادیو در پراک چکسلواکی معروف به رادیو ساحل بود که به کشتی های عبوری آمار توفان و وضعیت آب و هوا و خط سیر کشتی های عبوری را اطلاع رسانی می کرد تا دچار حادثه نشوند. بعد مسئولان وقت رادیو ایران تصمیم گرفته بودند تا مشابه این رادیو را نیز در ایران داشته باشند.
قبل از رادیودریا، برای نخستین بار رادیو تعطیلی در تهران، رادیو ایران شکل گرفت و از فرستنده رادیوایران از صبح پنج شنبه با برنامه های متنوع آغاز می شد و تا ساعت 12 شب جمعه ادامه داشت.
رادیو دریا در 25خرداد 1351 در چالوس برنامه های خود را آغاز کرد. شاهرخ نادری می گوید: برای اجرای آن شهر چالوس درنظر گرفته شد. چالوس آن زمان با دریا 4 کیلومتر فاصله داشت. و آب هنوز پیشرفت نکرده بود و جاده کناره ای وجود نداشت. با تراکتور، رنجرور و لندرور از روی ماسه ها، تپه ها و کتل ها و شن زارها به ساحل دریارسیدیم. سال اول در چادر کارکردیم و تمام برنامه رادیو دریا را در یک فرستنده کوچک اجرا می کردیم. در آن سال از چالوس جاده ای به دریا نبود. ما یک خط به نام خط 8 تاسیس کردیم و رفتیم ساحل مستقر شدیم. ارتش یک چادر پشه بندی به ما داد تا در آن موقع فصل، پشه ها ما را کباب نکنند.
اعضای این تیم رادیویی ده نفر بودند. وقتی رادیو دریا شکل گرفت مقرر شد همچون رادیو ساحل پراک برنامه داشته باشیم. با این تفاوت که علاوه بر برنامه های راهنمایی مسافران، برنامه های تفریحی نیز اجرا شود و مدت این برنامه ها همه ساله از 15 خرداد تا 15 شهریور باشد.
شکل و محتوای این برنامه ها که از 7 صبح تا 7 شب ادامه داشت شامل راهنمایی مسافران بود که در کدام منطقه باید شنا کنند. بیماریهای آب را تشریح می کردیم. آدرس کمپ و پلاژ و رستوران را برای مردم اعلام می کردیم، موسیقی پخش می شد. نشانی پارکینگ و مراکز درمانی را می خواندیم و حتی درباره وضعیت جاده ها نیز به مسافران بین راهی هشدار می دادیم. از برنامه های رادیودریا، علاوه بر برنامه ویژه دریا، که از ساعت 9 صبح تا یک بعدازظهر ادامه داشت پخش خبر، و برنامه ناهار با موسیقی و شام با موسیقی بود که آهنگهای ملایم خارجی را پخش می کرد و هر نیم ساعت خبرهای کوتاه نیز پخش می شد. بعدازظهرها برنامه مخصوص دریا از ساعت 30/3 تا 30/6 عصر بود.
از عوامل اصلی برنامه های رادیودریا جمشید عدیلی و همسرش مولودکنعانی، منوچهر نوذری، ژاله علو، مولود زهتاب، فریدون توفیقی، ایرج فهیمی، محمود امینی و محمود معلمیان بودند حیدر صارمی، هرمز شجاعی مهر و چند گوینده دیگر نیز پس از انقلاب با رادیودریا قبل از تعطیل شدن همکاری داشتند. از کارکنان محلی نیز میردار، ادیب، قاسمی، موسوی، صفری و دیگران بودند.
به خاطر شرجی بودن و گرمای هوا هر 15 روز همکاران عوض می شدند ولی شاهرخ نادری تهیه کننده، منوچهر نوذری، جمشید عدیلی و مولود کنعانی گویندگان دائمی رادیودریا از سال 1351 تا سال 1357 بودند.
در سال 51 رادیودریا جاده نداشت. جاده رادیودریا از سال دوم احداث شد.
در سال 1352 تعداد چهارمغازه کنار بانک ملی چالوس مقابل کلانتری دچار آتش سوزی شد و هر 4 مغازه به کلی در آتش سوخت و از بین رفت. پشت این مغازه ها هم شن زار بود و آبادی وجود نداشت. به همت رادیو و تلویزیون این چهار مغازه سوخته شده خریداری شد و موخلی شد برای جاده رادیودریا و راه باز شد و به قول معروف رادیودریا باعث شد تا چالوس به دریا راه پیدا کند. فاصله این مغازه ها در مرکز شهر چالوس تا دریا 4 کیلومتر بود. راهی باریک و شنی که بعدها تعریض و تبدیل به بلوار و آسفالت شد و پلاژها، ویلاها و ساختمانهای جدید در آن دایر شد.
دریا در آن ایام بیشتر به کمک ویلاسازی در متل قو به مسافران معرفی شد و به مرور در سایر نقاط ویلاسازی شد و مسافرتهای تابستانی رواج یافت. آن زمان بیشتر این جاده ها کنار شالیزار و جنگل بود. چالوس برق نداشت و نهایت یک پست برق 63 هزار کیلو وات بود که فرودگاه و هتل هایت و بعدها رادیودریا از آن استفاده می کردند. تمام اطراف باغ مرکبات بود و به تدریج ساختمان سازی شد. چالوس شهر کوچکی بود که فقط یک پل بزرگ داشت. آن موقع مسئولان شهر چالوس از مسافران می خواستند با خودشان نان همراه بیاورند.
رادیودریا چهار شماره تلفن داشت که در سال دوم به جمع آنها اضافه شد از شماره تلفن های رادیودریا 3031 تا 3034 و 2341، 2342 و 4289 و کد ارتباطی آن 02451 بود.
پس از انقلاب رادیودریا مدتی با اجرای هرمز شجاعی مهر، سید عباس حسینی، ابوالقاسم عبدالهی. خانم وفایی و چند تن از گویندگان رادیوایران، رشت و ساری هم فعالیت داشت.
در سال 1364 رادیودریا دوباره راه اندازی شد و موجب شادی مردم و رفاه اهالی و مسافران تابستان گردید.
قدرت فرستنده رادیودریا ابتدا 2 کیلووات بود که بعد با تجهیز امکانات به دو فرستنده ده کیلوواتی افزایش یافت و صدای آن غروب و شب در بیشتر نقاط کشور شنیده می شد.
نادری درباره فرستنده رادیودریا و شدت علاقه مردم می گوید: رادیو دریا در چالوس با یک تیم ده نفره و دو تا فرستنده ده کیلوواتی که آنها را با هم رله کرده بودند شده بود یک فرستنده بیست کیلوواتی که از 7صبح تا 7 شب در 3 ماه تابستان برنامه پخش می کرد. و با اینکه فرستنده بیست کیلوواتی بود از یک طرف به آستارا و اردبیل منتهی می شد و از طرف دیگر به گرگان و بندرترکمن، و شبها صدای رادیودریا تا آبادان و مشهر هم می رفت. شبها آلودگی صوتی کمتر است و برنامه های رادیو برد بیشتر پیدا می کنند. یکبار توماری به رادیو آوردند که طی آن اهالی باکو آذربایجان امضا کرده و گله کرده بودند، چرا مدت برنامه رادیودریا کم است. چرا این برنامه برای تمام طول سال ساخته نمی شود و سه ماه اجرا دارد؟
به سه علت امکان حضور دائمی رادیودریا نبود، هوا، جمعیت و نیروی انسانی.
چون فصل دریا تابستان است و مسافران در دیگر فصل ها از دریا استفاده نمی کنند و همین طور شرایط جوی از لحاظ امکانات فنی اجازه نمی داد. و از طرفی کل اعضای تیم برنامه رادیو دریا ده نفرند که روی هم با هنر پیشه های مهمان به 15 نفر می رسید و امکان نبود، این 10 یا 15 نفر یکسال در شمال بمانند و برنامه اجرا کنند. رادیو ساری هم در تمام سال برنامه خودش را دارد.
شاهرخ نادری با ذکر خاطره ای از رادیودریا گفت: یادم می آید یک روز در تهران میدان ارک مشغول برنامه ریزی بودیم برای رادیودریا، که آقایی به دیدن من آمد و سئوال کرد آیا امسال هم رادیو دریا برقرار است؟ پرسیدم چطور مگر؟ جواب داد چون می خواهم تعداد چهارهزار تا رادیو ترانزیستوری به قیمت 3 هزار تومان بخرم و در هنگام اجرای برنامه رادیودریا در شمال آن را 5 هزار تومان بفروشم. و می خواستم قبل از معامله از طرف شما خاطر جمع شوم. همه اینها نمونه هایی از استقبال مردم بود. علاقه به رادیویی که خواندن خبرهای غمگین در آن قدغن بود. یکبار اطلاعیه درخواست خون پخش کردیم تلفن زدند گفتند: یخچال ندارند برای نگهداری خون که یخچال هم دادند. شعار رادیودریا این بود:
بر خط ساحل سبز طنین دل نشین رادیودریا را بشنوید. تابستان امسال همه رادیوها، رادیودریاست.
رادیودریا بر روی موج متوسط ردیف 1215 مترپخش می شد. این رادیو هم اکنون رله برنامه های رادیویی برای ساکنان غرب استان را انجام می دهد و ظرفیت این مهم را که باید در فصل تابستان راه اندازی شود دارد. بارها مردم و مسئولان استان درخواست راه اندازی مجدد رادیو دریا را خواستار شده اند. با توجه به اقبالی که مردم از رادیوجوان به عمل آورده اند. پخش برنامه های رادیودریا زمینه ساز استفاده مردم از برنامه های مفرح و آموزنده ای خواهند بود که بتواند برسطح اطلاعات و آگاهی عمومی آنان نیز افزوده شود.
متأسفانه شرایط موجود در غرب استان به گونه ای است که رانندگان از نوارهای مبتذل و سی دی های غیرمجاز استفاده می کنند. که در صورت پخش برنامه های متنوع رادیودریا با اطلاعات روز و راهنمایی هایی که به مسافران ارائه می دهد می توان زمینه های جذب مردم به رادیویی سالم و مفرح فراهم آورد.
از مزایای تاسیس رادیودریا، آگاهی به مردم در بخش های عمومی و تخصصی، توسعه خدمات گردشگری، رفع نیازهای مردم منطقه و گردشگران، آشنایی بیشتر مردم با مناطق فرهنگی، مذهبی و تفریحی استان، جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای استفاده از امکانات خدادادی و طبیعی منطقه. پخش اطلاعیه های سازمانها، بررسی معضلات و مشکلات منطقه، کشف راهکارهای پیشرفت و توسعه اشتغال زایی، تولید برنامه های آموزشی، عمرانی، کشاورزی و صنعتی منطبق با نیازهای منطقه، ترویج فرهنگ بومی و اصیل و حفظ آداب و رسوم مردم می باشد.
منبع:وبلاگ صداوسیمای استان مازندران